علت پرزدهی فرش چیست؟ چگونه آن را کاهش دهیم؟

وقتی که فرش ماشینی یا دستبافت تازه‌ای خریداری می‌شود، ممکن است تا چند ماه اول پرزدهی آن قابل مشاهده باشد. پرزدهی فرش علاوه بر ایجاد کلافگی برای خانم‌های خانه، می‌تواند علت بروز بیماری‌های تنفسی و حساسیت باشد. در بعضی موارد، با دانستن علت پرزدهی، می‌توانید به راحتی مشکل را برطرف کنید. اما در بعضی موارد، عامل اصلی پرزدهی جنس نخ، الیاف و کیفیت فرش است و قابل رفع کردن نیست. با همکاری ما، می‌توانید با درک این تفاوت، راه حل مناسب برای پرزدهی فرش خود پیدا کنید.

در این مقاله به علت‌های پرزدهی فرش ماشینی و روش‌های رفع آن پرداخته خواهد شد. وقتی پرزدهی فرش به شدت ادامه دارد، این مشکل به یک جزئی از اسیب‌های فرش تبدیل می‌شود و نگران‌کننده خواهد بود. در این حالت، سؤالاتی مثل «علت پرزدهی فرش من چیست؟» یا «چطور می‌توانم پرزهای فرش ماشینی را از بین ببرم؟» ممکن است در ذهن شما شکل گرفته باشد. در برخی موارد، با دانستن علت پرزدهی، می‌توانید به راحتی مشکل را برطرف کنید. اما در بعضی موارد، عامل اصلی پرزدهی جنس نخ، الیاف و کیفیت فرش است و قابل رفع کردن نیست. با همکاری ما، می‌توانید با درک این تفاوت، راه حل مناسب برای پرزدهی فرش خود پیدا کنید.

علت پرزدهی در فرش‌های ماشینی چیست؟

در فرش ماشینی، آهار به عنوان نگهدارنده خاب فرش استفاده می‌شود. اگر تعدادی از الیاف فرش بلندتر از سطح خاب باشند، در فرآیند آهار کردن فرش، این پرزها و نخ‌ها در بین خاب‌های فرش باقی‌می‌مانند و با راه‌رفتن بر روی فرش، به سادگی از داخل فرش خارج شده و در هوا پراکنده می‌شوند.

در تولید فرش، عواملی وجود دارند که اگر به درستی رعایت نشوند، پرزدهی بالایی را در فرش شما به وجود خواهند آورد. این عوامل شامل موارد زیر هستند:

کیفیت و نوع الیاف مورد استفاده در فرش

کیفیت و نوع الیاف مورد استفاده در تولید فرش بسیار در میزان پرزدهی فرش مؤثر است. هنگامی که الیاف بی کیفیت و ضایعاتی در بافت فرش استفاده می‌شود، سطح فرش غیر قابل پایداری را نشان می‌دهد و پرزدهی بیشتری را به دنبال دارد. به عنوان مثال، در بین فرش‌های ماشینی ایرانی، فرش‌های آکریلیک با کیفیت بالا و دوام بالا شناخته شده‌اند، اما یکی از مشکلات آن‌ها پرزدهی بالایی است. پرزدهی فرش آکریلیک معمولاً در چند هفته اول پس از خرید رخ می‌دهد، اما اگر پس از چند ماه همچنان پرزدهی را مشاهده می‌کنید، ممکن است الیاف بی‌کیفیت و نامناسبی در تولید فرش استفاده شده باشد.

تنظیم نبودن دستگاه‌های ریسندگی فرش ماشینی

در تولید نخ‌های فرش‌های ماشینی، از دستگاه‌های مخصوصی استفاده می‌شود. اگر دستگاه‌های ریسندگی فرش ماشینی به درستی تنظیم نشوند، ممکن است پرزدهی بیشتری به دنبال داشته باشند و پرزدهی فرش نهایتاً حتمی خواهد بود.

انتخاب تعداد شانه و تراکم مناسب ، راهی برای کاهش پرزدهی

تعداد شانه و تراکم فرش، عامل مهمی در پرزدهی فرش هستند. رابطه بین تعداد شانه و تراکم فرش با میزان پرزدهی، رابطه‌ای معکوس دارد. به عبارت دیگر، هر چه تعداد شانه و تراکم فرش بیشتر باشد، میزان پرزدهی کمتر خواهد بود و بالعکس. به‌عنوان مثال، در فرش‌های با 1200 شانه، میزان پرزدهی بسیار کمتر از فرش‌های با 700 و 1000 شانه است. همچنین، در فرش‌های با 700 شانه، میزان پرزدهی کمتر از فرش‌های با 500 شانه است. البته، کیفیت نخ و دیگر عوامل هم در کنار تعداد شانه و تراکم، تأثیرگذار هستند.

استفاده نکردن از آهار به مقدار مناسب

آهار یکی از روش های مهم در فرآیند تولید فرش است. فرایند شستشو و نظافت فرش، با انتقال فرش به قسمتی از کارخانه شروع می‌شود که فرش را روی غلتک قرار می‌دهند و آن را با چرخش غلتک به دو طرف می‌کشند تا هر دو صفحه فرش به دقت شسته شود. در مرحله بعد، فرش در محفظه ای وارد می شود که تعدادی غلتک وجود دارد و مقداری چسب به فرش افزوده می شود. سپس به مرحله بعد می رود در این مرحله، فرش با دمای بالغ بر 80 تا 120 درجه خشک می‌شود.

در بخش بعد، فرش به سیلندری منتقل می‌شود که با بخار گرم شده و فرش را اتو می‌کند. این عمل باعث می‌شود الیاف فرش نرم شوند و ظاهری جذاب‌تری به فرش ببخشد. انجام صحیح این فرآیند به کاهش پرزدهی بسیار کمک خواهد کرد. این روش در تولید انواع فرش به خصوص در فرش های جدید مشهد استفاده می شود.

 روش‌های کاهش پرزدهی در فرش‌های ماشینی

برای از بین بردن پرز فرش ماشینی، راه‌های مختلفی وجود دارد که می‌تواند زمان به پایان رساندن پرز را به حداقل برساند. برای رفع این مشکل، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

استفاده از جارو برقی یا دستی

جارو کشیدن فرش، یکی از موثرترین کارها برای رفع پرز فرش ماشینی می‌باشد. برای این کار می‌توانید از جارو برقی استفاده کنید و هفته‌ای چند بار در جهت مخالف خاب فرش بر روی فرش بکشید. همچنین، جاروهای دستی قدیمی، جارو شمالی یا جارو حصیری نیز بسیار مفید هستند. اگر از جارو دستی استفاده می کنید، قبل از استفاده، بهتر است جارو را نمناک کرده و در جهت خاب فرش کشید. برای جلوگیری از ایجاد مشکلات تنفسی، حتماً پنجره‌ها را باز بگذارید.

به کارگیری از فوم نگهدارنده فرش

هدف از استفاده فوم فرش، کاهش میزان پاخورگی فرش است. با کاهش پاخوری فرش، پرزدهی به نسبت زیادی کاهش می یابد. بنابراین استفاده از فوم فرش، می تواند بسیار موثر باشد.

استفاده از کیسه حمام

کیسه حمام را خیس کرده و در جهت خاب فرش روی فرش بکشید. برای رسیدن به نتیجه مطلوب، باید این کار را تکرار کنید.

استفاده از شانه‌های مخصوص فرش

تمیز کردن پرز فرش با فرچه یا برس‌های پلاستیکی نیز بسیار مفید است. برای این کار، برس پلاستیکی را مرطوب کنید و به آرامی روی فرش بکشید. مراقب باشید با فشار این عمل را انجام ندهید تا به فرش آسیب وارد نشود. در صورت استفاده از این روش، شانه را در جهت خاب فرش بکشید.

استفاده از شامپوی فرش

به کارگیری شامپو فرش آنهم اصولی و طبق قاعده، یکی دیگر از روش های کاهش پرزدهی فرش است. استفاده از یک وسیله با الیاف نرم مانند اسفنج همراه با شامپو فرش، موجب کاهش قابل توجه ای از پرز  خواهد شد.

آیا پرزدهی فرش نشانگر کیفیت پایین آن است؟

بسیاری از مردم تصور می کنند که پرزدهی ممکن است باعث نازک شدن و از بین رفتن فرش شود. با این حال، باید بدانید که پرزدهی در فرش‌های اکریلیک مرغوب عادی است و نشانگر کیفیت بالای آن‌هاست. اگر فرشی بعد از خرید هیچ پرزی ندارد، این نشان‌دهنده وجود نخ پلاستیکی در آن فرش ماشینی است. فرش‌هایی که پرز می‌دهند، با گذر زمان پرزدهی آن‌ها به اتمام می‌رسد.

حرف آخر

پرز دادن فرش در برخی از فرش‌های ماشینی بسیار رایج است، اما روش‌هایی برای رفع این مشکل نیز وجود دارد. بهترین راهکار این است که قبل از خرید فرش ماشینی، با شناخت عوامل پرزدهی، انتخاب بهتری داشته باشید. برای جلوگیری از پرزدادن فرش، باید به عواملی نظیر استفاده از بهترین نوع الیاف، استفاده از تراکم و شانه مناسب فرش و سایر عوامل مهم توجه کنید. با انتخاب مناسب، می‌توانید از دردسرهای پرزدادن فرش در آینده جلوگیری کنید. از این رو به شما پیشنهاد می شود که برای آگاهی  و انتخاب مناسب فرش، مقاله بهترین فرش ماشینی را مطالعه نمایید.